شناسایی کنه های سخت (Ixodidae) در جوجه تیغی برنت (Hemiechinus hypomelas) در پارک ملی بمو- شیراز

 مقدمه و هدف: کنه های سخت گروهی از بندپایان انگلی هستند که با خونخواری از مهره داران، در انتقال انواع عوامل عفونی (باکتری، ویروس وتک یاخته)، ایجاد مسمومیت و کاهش تولیدات دامی، نقش کلیدی دارند. این بندپایان در چرخه‌ی زندگی خود، نه تنها حیوانات اهلی، بلکه طیف گسترده‌ای از حیات وحش را نیز آلوده ساخته و همراه با این حیوانات، از منطقه‌ای به منطقه دیگر گسترش می یابند. جوجه تیغی برنت(Hemiechinus hypomelas) یکی از پستانداران حیات وحش است که به دلیل تحرک کم در طبیعت و نیز به دلیل وجود خارهای سطحی، میزبانی مناسب برای تکمیل چرخه‌ی کنه‌های دو و سه میزبانه است. هدف از مطالعه حاضر، شناسایی و معرفی کنه‌های سخت در جوجه تیغی برنت در پارک ملی بمو می باشد. مواد و روش کار: طی یک دوره دو ساله (90 و 91)، تعداد سه قطعه جوجه تیغی در منطقه بمو زنده گیری و به آزمایشگاه انگل شناسی دانشکده دامپزشکی شیراز منتقل شدند. پس از بی هوشی، باکمک پنس ظریف، ضمائم دهانی با حرکات چرخشی آرام، از کانل گوش وبین خارها جدا و به محلول الکل گلیسیرین منتقل شدند. شناسایی کنه ها با توجه به ویژگی های ریخت شناسی در زیر میکروسکوپ تشریح و با استفاده از کلیدهای تشخیصی معتبر در حد گونه انجام گردید. نتایج و بحث: درمجموع 27 نمونه کنه شامل سه جنس همافیزالیس (15 مورد) ریپی سفالوس (11 مورد) و هیالوما (یک مورد) شناسایی شدند. از نظر وفور گونه ای، همافیزالیس کونسینا (15 مورد)، فراوانترین گونه بود. سایر گونه‌ها به ترتیب عبارت بودند از : ریپی سفالوس سانگینوس (9 مورد)، ریپی سفالوس تورانیکوس (2 مورد) و هیالوماآسیاتیکوم آسیاتیکوم ( یک مورد). گونه ی مشترک در هر سه میزبان، ریپی سفالوس سانگینوس بود. با توجه به قابلیت این گونه در انتقال بیماری تولارمی و نیز شناسایی آنتی بادی های ضد فرانسیسلاتولارنسیس در جوجه تیغی (یکی از مخازن بیماری در حیات وحش ایران)، انجام مطالعات بیشتر در این زمینه، ضروری بنظرمی رسد.